NotarisID vervangt onveilig DigiD

DigiD bleek niet zo veilig. Dus zijn er nieuwe digitale identificatiemiddelen nodig. Vanaf 10 november is er met NotarisID alvast één alternatief. De beroepsorganisatie van notarissen heeft het product goedgekeurd. Handig voor communicatie met officiële instanties en om de Laatste Wens veilig op te bergen.

Just in Case werd medio september door de Volkskrant verkozen tot één van de drie apps van de week. ‘Wie zorgt ervoor je huisdieren als je iets overkomt? Welke nummers moeten er gespeeld worden op je begrafenis? Wat moet er met je persoonlijke eigendommen gebeuren na je overlijden? Vragen waar je waarschijnlijk liever niet aan denkt, maar die je eigenlijk wel geregeld wilt hebben. Just in case – de app met die goed gekozen naam – speelt perfect in op dat gevoel en laat je de zaken die je geregeld wilt hebben op een rijtje zetten aan de hand van vragen die de app je voorschotelt,’ schrijft de recensent van de krant.

De app is ontwikkeld door AppSuperb, een bedrijf van Nederlandse jonge honden, die behendig inspelen op een digitaal gat in de markt. Misschien is dat de belangrijkste reden waarom de gratis applicatie werd uitverkoren tot app van de week.

De antwoorden op de privacygevoelige vragen komen terecht in Dropbox,  een plekje op een server in de cloud. Als het goed is, kunnen alleen de drie aangewezen vertrouwelingen (trustees) bij de informatie in de doos. Uw verslaggever vindt Dropbox niet veilig genoeg om zijn proef met dit product door te zetten. Ook al stopt hij er geen naaktselfies in. Volgens de Volkskrant is de app vooralsnog alleen bedoeld als hulpmiddel. Op termijn hoopt de producent voor elkaar te krijgen dat de informatie in de doos een juridisch bindende status heeft.

NotarisID

De cloud is niet zo veilig als men zou denken,’ zegt KNB-bestuurslid Remco van der Kuijp. ‘Gegevens moeten worden beveiligd en versleuteld. Dit soort marktpartijen worstelt ook met de juridische houdbaarheid van laatste wensen. Als notariaat kunnen wij daar wel iets mee. Dit soort producten en diensten moet vanuit het notariaat kunnen komen en goede ideeën moeten wij samen met de markt ontwikkelen. Het notariaat moet veel digitaler worden.’

Europese regelgeving verplicht lidstaten om te werken aan een stelsel voor eID. De overheid werkt daaraan met verschillende marktpartijen.

Van der Kuijp: ‘De overheid en de markt zijn op zoek naar een vervanger van DigiD. Er is niets mooiers als de notaris een alternatief kan leveren. NotarisID past goed bij de legalisering van de identiteit, wat de notaris nu ook al doet.’

Verwacht wordt dat vijf leveranciers een digitaal paspoort zullen gaan aanbieden, waaronder KPN en gemeenten. Het notariaat kan volgende maand de eerste aanbieder worden van een digitaal identificatiemiddel met behulp van de software en paspoortscanner van Van Brug Software. De notaris controleert en scant het paspoort van de cliënt die voor hem verschijnt. De scan en de paspoortgegevens van de chip worden automatisch opgenomen in de notariële processen. De notaris kan de gegevens en authenticiteit direct controleren bij het GBA en het VIS. Als alles in orde is, geeft de notaris een digitaal certificaat uit, waarmee particulieren zich langs digitale weg kunnen identificeren. De notaris zet de gegevens in een digitale ‘kluis’ bij Dataplaza, een platform voor veilige communicatie.

Zuipen en chatten 

Cliënten die straks toch naar de notaris moeten omdat zij bijvoorbeeld een huis (ver)kopen of een testament willen laten opmaken, krijgen meteen een NotarisID als het desbetreffende notariskantoor die kan leveren. De NotarisID is namelijk goed te gebruiken bij dat soort transacties. Als de cliënt daarvoor toestemming geeft, kan de notaris persoonsgegevens uit de digitale kluis verstrekken aan andere marktpartijen. In geval van de verkoop van een huis kunnen dat een makelaar, een hypotheekadviseur, de koper en/of de bank zijn. Via dit platform kunnen partijen ook op een veilige manier documenten uitwisselen. Dataplaza sluit aan op het PEC-platform waarmee het notariaat informatie uitwisselt met de Belastingdienst.

‘Jaarlijks gaan één miljoen mensen naar de notaris,’ zegt algemeen directeur Robert Heinen van Van Brug Software, dat de NotarisID ontwikkelde in samenspraak met de KNB. Het notariaat is als leverancier van rechtszekerheid met kantoren in heel Nederland een voor de hand liggende aanbieder van digitale identificatie. Dus ook als er geen speciale aanleiding voor is, zou je voor een betrouwbaar digitaal identificatie middel bij de notaris langs kunnen.

Als het aan Heinen ligt, gaat NotarisID niet alleen een rol spelen in het rechtsverkeer dat via de notaris loopt. Met de NotarisID kun je voorkomen dat dat leuke meisje met wie je aan het chatten bent niet ‘Harrie van zestig’ is. Ouders kunnen voor hun kinderen een JuniorID aanschaffen. De kinderen hoeven daarmee niet per se hun identiteit prijs te geven, maar kunnen in de ID-kluis bijvoorbeeld alleen aanstippen dat die aangeeft dat zij minderjarig zijn. Een leverancier van alcoholische dranken kan voorkomen dat hij online aan jongeren levert door de meerderjarigheid te verifiëren.

Als het eID-stelsel eenmaal werkt, kan Heinen zich voorstellen dat steeds meer bedrijven vragen om een identificatie, al dan niet verplicht door de overheid. Daarbij denkt hij aan bol.com, markplaats.nl en datingsites.

Bernadette Verberne, hoofd ICT bij de KNB, vindt het voor de hand liggen dat je je moet identificeren als je gaat gokken op een site of wanneer je gemachtigd bent om namens iemand anders te betalen. ‘Je mag hopen dat hiervoor meer regels komen.’ Verberne ziet in NotarisID ‘een perfecte kans’ om het notariaat een rol te geven bij het waarborgen van de eigentijdse rechtszekerheid en rechtsbescherming. Daarom heeft de KNB Van Brug Software toestemming gegeven om de naam notaris te gebruiken in het product.Verberne: ‘Daarmee wordt het een sterk merk, waarmee het notariaat zich als beroepsgroep goed kan positioneren. Als Van Brug Software zich niet houdt aan de afgesproken voorwaarden dan fluiten we het bedrijf terug. De KNB houdt de zeggenschap over het merk Notaris. Los daarvan zijn er richtlijnen nodig voor de vereiste kwaliteit en veiligheid van digitale notariële producten in het algemeen.’

Toezicht 

De KNB rekent het tot haar taak om een normenkader te ontwikkelen voor producten die deel uitmaken van de digitale ruggengraat van het notariaat.  Daarvoor roept zij de Stichting Digitale Rechtszekerheid in het leven, die zich richt op het toetsen van veiligheid en privacybescherming van digitale producten. Verder bewaakt de stichting de continuïteit van de dienstverlening. Het eerste product dat getoetst zal worden, is de NotarisID van Van Brug Software.

Robert Heinen: ‘Als Van Brug omvalt, moet Dataplaza blijven bestaan. De Stichting waarborgt de privacybescherming en de continuïteit. Daarvoor geeft Dataplaza bepaalde bevoegdheden uit handen. Als wij niet meer voldoen aan de voorwaarden gaat het keurmerk van de KNB eraf.’

Op 10 november organiseert de KNB een congres, waar zowel de Stichting Rechtszekerheid Digitaal als de NotarisID en Dataplaza worden gelanceerd. Bernadette Verberne: ‘Daarna worden toetsingsmodellen ontwikkeld voor andere producten. Aanbieders van digitale producten voor het notariaat kunnen die producten ter toetsing aanbieden aan de stichting. Het bestuur van de stichting bestaat vooralsnog uit kandidaten die de KNB naar voren schuift. Het is de bedoeling om ook andere partijen in het stichtingsbestuur op te nemen.’

Perfecte kans

Het is ook mogelijk om met NotarisID en Dataplaza te werken via de notariële software van Quantaris en Devoon. En straks wellicht ook Notis. Voorzitter Henk Broekema van Formaat Notarissen is daar blij mee: ‘Wij hebben drieëntwintig kantoren. Die werken met Van Brug, Quantaris, Devoon of Notis. Er bestaat zeker behoefte aan de Stichting Rechtszekerheid Digitaal. Het notariaat kan zich geen tweede DigiNotar-affaire veroorloven. Dat zou heel slecht zijn voor het imago van het notariaat.’

Formaat kijkt momenteel of de producten voldoen aan de eigen maatstaven. Broekema verwacht tegen het einde van dit jaar te beginnen met NotarisID en Dataplaza. ‘Het Dataplaza-pakket is niet alleen de identificatie en een kluis, het is totale ketenintegratie voor veilige communicatie met verschillende marktpartijen. De notaris zit daarbij niet aan het einde van de pijplijn, maar wordt veel eerder bij de processen betrokken. Je kunt dus veel eerder jouw expertise inbrengen en dat is veel efficiënter.’

Remco van der Kuijp: ‘NotarisID levert nieuwe klanten op en zorgt voor klantenbinding. Je moet ook meegaan met de jongere generatie, die alleen digitaal zaken wil doen. Als wij het zelf niet doen, doet een ander het voor ons. We moeten dus onze vinger aan de pols houden bij digitale ontwikkelingen. Het gaat om ons aller toekomst.’

 DIGITALE ERFENIS

Cliënten kunnen bij de notaris niet alleen NotarisID kopen, maar voor een paar euro per maand ook een beveiligd domein afnemen bij Dataplaza. Het ‘Dataplaza Domein’ bestaat behalve NotarisID uit Digitale Erfenis, Calamiteitenvolmacht en de Digitale Kluis.

Met Digitale Erfenis kan een cliënt ervoor zorgen dat de notaris na zijn overlijden het account vrijgeeft aan de erfgenamen. Bovendien kan de cliënt aangeven hoe hij of zij de uitvaart voor zich ziet. Begraven of toch maar cremeren? Wordt de muziek iets uit de Uitvaart Top 50? Bloemen of liever niet? De cliënt kan de gegevens zelf aanpassen aan zijn laatste inzichten. De gegevens worden veilig opgeborgen in de digitale kluis.

Met de Calamiteitenvolmacht kan een cliënt gegevens vastleggen voor de personen die onverwachts zijn belangen moeten behartigen als de cliënt is overleden of om andere redenen niet meer in staat is zijn of haar zaken zelf te regelen. De notaris kan het account vrijgegeven aan de belangenbehartigers. De Calamiteitenvolmacht kan worden gekoppeld aan het papieren levenstestament.

In de Digitale Kluis kunnen cliënten veilig wachtwoorden, pincodes en andere gevoelige gegevens bewaren. Voor ZZP’ers, nabestaanden en naasten is het wel zo overzichtelijk als alle polissen, jaarstukken en andere financiële informatie te vinden zijn op één plek.

(dit artikel verscheen in Notariaat Magazine)