Leg juridische documenten uit met plaatjes

‘Ja, maar waar teken ik nu eigenlijk voor?’ vraagt mijn moeder aan de kandidaat-notaris. Mijn moeder is 99 en woont wegens beginnende dementie op de gesloten afdeling van een verpleeghuis. In financieel opzicht is zij altijd gis geweest. Maar omdat zij maar weinig ziet en onvoldoende controle heeft over haar handbewegingen is zij voor haar financiële zaken al jaren afhankelijk van anderen.

Ik zou de bankzaken overnemen van die anderen en daarvoor is een notariële volmacht nodig. Het notariskantoor trekt een levenstestament van de plank. Daarin staan – behalve de volmacht – ook de wensen op medisch gebied, die mijn moeder al op een andere manier had vastgelegd. Losse volmachten levert het kantoor niet. Het wordt dus een akte van 27 pagina’s.

Mijn oudste zus leest de conceptakte met engelengeduld voor, maar veel verder dan pagina 2 komt zij niet. Dus als de kandidaat-notaris mijn moeder belt met de vraag of de notaris kan langskomen om de akte te passeren, vraagt mijn moeder volkomen terecht waarvoor zij dan tekent. Afijn, de akte wordt niet gepasseerd, de factuur van de notaris (980 euro) wordt wel betaald en één van mijn zusters en ik worden bewindvoerder.

Infographics

In 2018 volg ik twee workshops infographics. Ik leer niet de maaktechniek, maar wel hoe je het inhoudelijke idee bedenkt voor de grafisch ontwerper. Zo ontkiemt het idee om juridische informatie te ontsluiten met beeld. Begin dit jaar spreek ik min of meer toevallig een IT-adviseur van de KNB. Ik houd hem het idee voor een grafische interface te leggen over notariële akten. Het plaatje maakt de essentie duidelijk van het juridisch document dat eronder ligt en waarnaar je – in de digitale versie – kunt doorclicken. De juristen behouden dus hun manadarijnentaal, maar de leken kunnen in een paar oogopslagen zien waar het over gaat.

De IT-adviseur vindt het idee ‘briljant’ en wil optreden als stagebegeleider van een student, die het moet gaan uitvoeren. Ik bel een contact bij de Hogeschool van Amsterdam met de vraag of het een leuke stage is voor een student Legal Design? Ja hoor, al is het te kort dag voor het komende semester.

Dan gooi ik het balletje op bij de KNB. Het antwoord: ‘We willen dit niet als een losse opdracht tussendoor doen. We hebben eind 2019 een consumentenonderzoek gedaan en daaruit is toegankelijkheid/drempel verlagen een van de punten waar er voor het notariaat nog een wereld te winnen is. Dat moet je geïntegreerd aanpakken en dat is iets waar we dit jaar mee willen starten. Dit idee zou daar heel goed in passen.’

Ik heb er verder niets meer over gehoord. Maar het jaar is nog niet om….

Shell-vonnis

Ik was van plan het idee later nog eens onder de aandacht te brengen. Dat ik er nu al over schrijf, komt door het Shell-vonnis (zie hier). Dat is zo lang, dat bijna niemand het heeft gelezen, terwijl de meningen in het rond vliegen. Wanneer je als rechtbank een vonnis van 26.659 woorden de wereld inslingert dan kom je er niet met een persbericht. De Rechtspraak doet zichzelf op deze manier tekort. Er wordt nu veel onterechte kritiek geleverd op het vonnis. Een deel daarvan had naar mijn idee kunnen worden afgevangen door het vonnis te ontsluiten met een ‘grafische interface’.

Ik ben zelf te veel een man van het woord om de nieuwe generatie zelfstandig te kunnen bedienen met beeld. Maar studenten en docenten Legal Design: laten we ons niet afhankelijk maken van een beroepsorganisatie of de Rechtspraak en meld je via lex@lexpress.nl.